کاهش مصرف سوخت در مسیریابی وسائط نقلیه با درنظرگرفتن ترافیک شهری، مطالعه موردی: یک شرکت توزیع در اصفهان

حمل‌ونقل بخش قابل توجهی از تولید ناخالص ملی هر کشوری را به خود اختصاص می‌دهد و بخش بزرگی از مصرف سوخت در این حوزه رخ می‌دهد. به همین دلیل در سال‌های اخیر توجه زیادی به کاهش مصرف سوخت در مسیریابی وسائط نقلیه صورت گرفته است. مساله مسیریابی وسائط نقلیه، از‌جمله مسائل مهم مدیریت در زمینه توزیع و لجستیک است. در این مقاله به طور جامع به بررسی عوامل مؤثر در مصرف سوخت در مسیریابی وسائط نقلیه پرداخته شده و با در نظر گرفتن عواملی همچون بار و سرعت وسیله نقلیه، مسافت طی شده، شیب جاده و ترافیک شهری به بهینه‌سازی مصرف سوخت در مسیریابی وسائط نقلیه پرداخته شده است، به این منظور، با توجه به عوامل ذکر شده یک مدل ریاضی غیرخطی به منظور کاهش مصرف سوخت ارائه گردیده است. با توجه به NP-hard بودن مساله مطرح شده، به منظور حل مدل پیشنهادی، یک الگوریتم کرم شب‌تاب بهبودیافته ارائه و با الگوریتم کرم شب‌تاب پایه مقایسه شده است. نتایج نشان‌دهنده کارآیی مناسب الگوریتم پیشنهادی است. این الگوریتم به طور متوسط 55/2 درصد بهتر از الگوریتم پایه عمل کرده است. از سوی دیگر مدل جدید به طور میانگین سبب کاهش 13 درصد در مصرف سوخت در مثال‌های نمونه گردیده است. در نهایت به منظور بررسی تأثیر مدل پیشنهادی یک مطالعه موردی در شهر اصفهان مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج کاهش 15درصد مصرف سوخت در یک روز را نشان می‌دهند.